رساله حاضر تحت عنوان "هنجارهاي گفتاري در روابط اجتماعي در قرآن" در صدد است تا به بررسي آداب گفتگو و هنجارهاي گفتاري در روابط ميان فردي اجتماعي از منظر قرآن بپردازد و در سه فصل تنظيم شده است. هنجارهاي گفتاري، بايدها و نبايدهايي است که در يک ارتباط گفتاري به کار گرفته مي شود و افراد با عضويت در يک گروه يا در جامعه ملزم به رعايت آنها مي شوند. از آنجا که انسان موجودي اجتماعي است و براي رفع نيازها ناگزير به برقراري ارتباط با ديگران است، ارتباطات ميان فردي نقش تعيين کننده اي در پيشبرد اهداف او دارد. در ميان رفتارهاي ارتباطي نيز، ارتباط کلامي و به تبع آن ارتباط گفتاري، بيشترين وسعت و تأثير را داراست. شناخت هنجارها و نيز مخاطب شناسي، گام نخست در برقراري ارتباط مؤثر است که قرآن کريم و آموزه هاي ديني به فراواني به آن پرداخته اند. با تأمل در آيات قرآن کريم در مي يابيم که توصيه هاي قرآن در زمينه ي گفتگوهاي ميان فردي دو گونه اند، برخي عموم مخاطبان در برمي گيرد و برخي مخصوص به گروه خاصي از مخاطبان است. قرآن کريم هنجارهاي گفتاري مربوط به ‎۹ گروه از مخاطبان را به طور ويژه و خاص بيان مي کند با اندکي تأمل در اين آيات الگوهاي کاربردي و ارزشمندي در گفتگو با اين افراد به دست مي آيد. اين ‎۹ گروه عبارتند از: پيامبر(رهبر جامعه)، نامحرم، همسر، والدين، فرزند، سائل و نيازمند، استاد، مخالف و جاهل که گفتگو با هر يک آداب ويژه اي را مي طلبد. اين تحقيق سعي دارد آداب گفتگو را با تکيه بر تفاوت هاي گروهي مخاطبان با محوريت آيات نوراني قرآن کريم مورد ارزيابي قرار دهد. کليدواژه ها: قرآن کريم، هنجار، گفتار، مخاطب، ارتباط گفتاري، رابطه اجتماعي، روابط ميان فردي.